Depresyonda olan bir yakınınıza yardım etmek istediğinizde, verdiğiniz tavsiyeler ne kadar iyi niyetli olursa olsun bazen tam tersi etki yaratabilir. Özellikle depresyon ve ruh sağlığı konusunda yeterli bilgiye sahip olunmadığında, kullanılan ifadeler kişiyi farkında olmadan daha da kötü bir hale getirebilir.
Profesyonel tedavi gerektiren ciddi bir ruh sağlığı sorunu olan depresyon; ilaç, terapi, kişisel çabalar ve destekle yürütülen çok yönlü bir süreçtir. Bu nedenle, depresyondaki birine ne söylenip ne söylenmemesi gerektiğini bilmek son derece önemlidir.
Verywell Mind’da yer alan habere göre, depresyonda olan birine söylenmemesi gereken ifadeler şu şekilde sıralanabilir:“Toparlan artık”, “Biraz gayret et” gibi ifadeler, kişi zaten elinden geleni yapıyorken oldukça moral bozucu olabilir. Depresyon; genetik, biyolojik ve çevresel birçok etkenin bir araya gelmesiyle ortaya çıkar ve sadece “istemekle” geçmez.
Depresyon da beyin kimyasındaki dengesizliklerden kaynaklanabilir ve tıbbi müdahale gerektirebilir. Yani, kişi sadece pozitif düşünerek ya da çabalayarak iyileşemez.“Neşelen, geçer” gibi ifadeler, depresyonun ağırlığını küçümsemek anlamına gelir. Depresyon, geçici bir üzüntü hali değildir. Bireyin gündelik işlevlerini bile zorlaştırabilen, karmaşık bir durumdur. Bu nedenle sadece “gülümse” demek, kişinin daha yalnız hissetmesine yol açabilir.Depresyonun fiziksel bir yüzü yoktur. Kişi dışarıdan neşeli, enerjik ya da “normal” görünebilir ama içeride büyük bir acı yaşıyor olabilir. Görünüşe aldanarak yapılan bu tarz yorumlar, kişide anlaşılmadığı hissini tetikler.Depresyondaki bir kişi, yaşadığı duyguların derinliğini paylaşmakta zorlanabilir. “Belki de abartıyorsundur” gibi sözler, kişinin kendini daha suçlu ve değersiz hissetmesine yol açabilir. Onunla empati kurmak yerine şüpheyle yaklaşmak, duygularını ifade etme cesaretini kırabilir.“Başkalarının neler yaşadığını bir bilsen…” gibi kıyaslamalar, kişinin acısını küçümsemek anlamına gelir. Unutmayın: Acı görecelidir ve herkesin sınırı farklıdır.“Her şey kafanda bitiyor”, “Kendine kötülük yapıyorsun” gibi sözler, kişiye yaşadıklarının sahte ya da abartılı olduğu hissini verebilir. Oysa depresyonun hem psikolojik hem de fiziksel belirtileri vardır. Kronik ağrılar, halsizlik ve motivasyon eksikliği bunlardan sadece birkaçıdır.“Bu yaşadıkların yaşam tarzından kaynaklanıyor” gibi suçlayıcı ifadeler, depresyondaki kişinin kendini sorunlu hissetmesine neden olabilir. Yaşam tarzı bazı riskleri artırabilir ancak depresyonun altında yatan nedenler çok daha karmaşıktır.Depresyonda olan biri zaten kendini yetersiz, yük gibi ve suçlu hissedebilir. Bu nedenle “Boş ver”, “Umursama” gibi ilgisiz ya da küçümseyici sözler onları daha da yalnızlaştırabilir.“Yine kendinden bahsediyorsun”gibi sözler, kişiyi utandırabilir. Depresyondaki biri empati yeteneğini yitirmez, sadece yaşadığı yoğun duygular arasında başkalarına enerjisini göstermek zorlaşabilir.“Ne yapacağımı bilmiyorum” diyerek tamamen uzaklaşmak yerine, dürüstçe “Seni önemsiyorum, ama ne yapacağımı bilmiyorum” demek çok daha yapıcıdır. Dinlemek, sabırlı olmak ve yargılamadan yanında durmak, söyleyebileceğiniz en iyi sözlerden bile daha etkili olabilir.“Bunu da atlatırsın”, “Her şeyin bir nedeni vardır” gibi genel geçer ifadeler, iyi niyetli olsa da depresyondaki biri için bir anlam ifade etmeyebilir. O anki acı, geleceğe dair umut kurmayı zorlaştırabilir. En iyisi, yanında olarak bugünü paylaşmaktır.
